filiam reliquit, Eufemiam nomine, quae admodum adhuc
adolescentula erat, dum pater decederet, parumque
rerum perita. Eam gubernator [Albany], blanditiis
an minis incertum, persuasam induxit, ut resignato
in ipsum comitatu Rossensi, ab eo rursum reciperet
his legibus, ut si ipsa sine liberis decederet, ad
filium eius secundo natum rediret. Quod
si neque ille masculam prolem reliquisset, tum
Robertus eius frater succederet, ac si in illo quoque
defecisset soboles, tum ad regem rediret Rossia.
Quibus astute callideque peractis haud multo
post Eufemia adhuc virgo moritur, ut ferebatur,
opera gubernatoris sublata, ut ad filium comitatus
veniret. Ita Ioannes, quum antea Buthquhaniae
comes fuisset Rossiae comitatum acquisivit, et
unicam tantum filiam reliquit, quam Willelmus
a Setoun eques auratus in coniugem accepit; unde
factum est ut eius familiae principes ius sibi Buthquhaniae
vendicent. At Donaldus qui amitam Eufemiae Alexandri
Leslie sororem, uxorem habebat, ubi Eufemiam defunctam
audivit, a gubernatore postulavit ex haereditate
Rossiae comitatum; ubi quum ille nihil aequi
respondisset, collecta ex Hebridibus ingenti manu,
partim vi, partim benevolentia, secum ducens Rossiam
invadit, nee magno negotio in ditionem suam redegit,
Rossianis verum recipere haeredem haud quaquam
recusantibus. Verum eo successu non contentus,
nec se in eorum quae iure petiverat, finibus continens,
Moraviam. Bogaevallem iisque vicinas regiones
hostiliter depopulando in Gareotham pervenit,
Aberdoniam, uti minitabatur, direpturus.
Caeterum in tempore obvians temeritati eius Alexander
Stuart Alexandri filii Roberti regis secundi comitis
Buthquhaniae nothus, Marriae comes ad Hairlau
(vicus est pugna mox ibi gesta cruentissima insignis)
haud expectatis reliquis auxiliis cum eo congressus
est. Qua re factum est, ut dum auxilia sine ordinibus
(nihil tale suspicantes) cum magna neglegentia
advenirent, permulti eorum caesi sint, adeoque
ambigua fuerit victoria, ut utrique se in proximos
montes desertis castris victoria cedentes receperint.
Nongenti ex Hebridianis et iis qui Donaldo adhaeserant
cecidere cum Makgillane et Maktothe praecipuis
post Donaldum ducibus. Ex Scotis adversae
partis vir nobilis Alexander Ogilvy Angusiae vice-comes
singulari iustitia ac probitate praeditus, Jacobus
Strimger Comestabulis Deidoni magno animo vir
ac insigni virtute, et ad posteros clarus, Alexander
Irrvein a Drum ob praecipuum robur conspicuus,
Robertus Maul a Pammoir, Thomas Moravus, Wilhelmus
Abernethi a Salthon, Alexander Strathon a Loucenstoun,
Robertus Davidstoun Aberdoniae praefectus; hi
omnes equites aurati cum multis aliis nobilibus
eo praelio occubere. Donaldus victoriam hostibus
prorsus concedens, tota nocte quanta potuit celeritate
ad Rossiam contendit, ac inde qua proxime dabatur,
in Hebrides se recepit. Gubernator in sequenti
anno cum valido exercitu Hebrides oppugnare parans,
Donaldum veniam supplicantem, ac omnia praestiturum
damna illata pollicentem, nec deinceps iniuriam ullam
illaturum iurantem in gratiam recepit.”—Scotorum
Historiae, Lib. xvi.
7. JOHN LESLEY (1527-1596)