[Note 92:  Ex morbis quos patiuntur ab adventu Europaeorum longe frequentissima et maxime fatalis est lues venerea.  An hic morbus indigenis, priusquam illis immiscebuntur Europaei erat notus, sciri nunc minime potest.  Ipsi jamdiu ex oriente adductum dicunt, ex quo maxime probabile videtur, eum, origine prima ex Europa, inde de gente in gentem per totam poene continentem esse illatam.  Neque dubium eum in gentibus iis quibus non immiscentur Europaei, neque frequentem esse, nec acrem, eorum autem per immistionem terribilem in modum augescere.  Quinetiam ii sunt indigenarum mores, ut, adveniat modo forma sub pessima morbus, velox et virulentus qualis nusquam alias illico latissime effluat.  Licet bene sciant hae gentes, hunc, sicut ejus modi alii morbum per contactum contractum esse illis tamen pestem cujus indies spectantur tantae tamque terribiles offensiones, vitare minime curae est.  Vidi egomet plurimos non modo aegrotorum in tentoriis otiari, verum etiam foedatus ita secure induere vestes aut iisdem in stragulis cubare, ac si optima ibi adesset sanitas.  Mihi stationem publicam ponendi causa ad “Morrandi” in mensa Octobris, 1841, advenienti, occurrebant populi morbis poene liberi formam atque membra bene formati; postea autem ex frequenti cum oppido et proximis stationibus commercio, circa Octobrem 1844, morbos quam maxime horridos contraxerant.  Inde eo tempore moribundi erant plurimi, nonnulli mortui, paucique ex iis, qui frequenter coibant, ex omni aetate et sexu hujusce pestis formis omnino expertes erant.  Apud indigenas morbus hic eodem fere modo quo apud Europaeos sese ostendere videtur variis tamen ex causis etiam magis odiosum, eo praesertim quod pustulae rotundae, magnitudinem fere uncialem habentes, simul in cute exsurgunt.  His gradatim, cum pure effluente, pars media expletur, et inde magis magisque crescentibus et dispersis corporis universi superficies tabe ac scabie laborat, quae propinquantibus simul horrorem ac nauseam movent.  Ulcera haec aliquando infra sex vel octo menses ipsa se cohaerent; plerumque autem incitamentorum et vi causticorum ad locum adhibita infra hebdomadas tres sanantur.  Nec minus apud indigenas quam apud Europaeos, remedium hujusoe morbi speciale:  medicamenta sunt mercurialia, majore tamen illis cum periculo, tum propter eorum mores, quum quod plerumque sub dio vivunt, omni absente medicina.  Post annum primum aut alterum morbus evanescit, interdum mortem affert.  Semper autem aegrotis miseris cruciatus maximus et dolores perpetui inde flunt.  Moorhousi de morbo hoc opiniones in paucis a meis experimentis dissident, quum ille num glandem penis aut inguinis, principio nunquam, glandem autem penis rarissime vel secundo attingere arbitrabatur.  Ego autem et hoc et illud in ripis Murray fluminis vidi.]